RAMAZAN AYINDA SIKÇA SORULAN SORULAR ve CEVAPLARI

1-Astım hastalarının kullandığı sprey orucu bozar mı?

Astımlı hastaların, sağlığı oruç tutmalarına uygun olup başka bir hastalıkları da yoksa, rahat nefes almalarını sağlamak amacıyla ağza püskürtülen oksijenli ilaç orucu bozmaz.

2-Göz ve burun damlası orucu bozar mı?

Damlanın yok denilebilecek kadar çok az bir kısmının, sindirim kanalına ulaşma ihtimali bulunmaktadır. Göz ve burun damlasının bu kadar miktarı affedilmiş kapsamında değerlendirilmekte ve orucu bozmadığı kabul edilmektedir.

3-Dil altı ilacı orucu bozar mı?

İlaç ağız içinde emilip yok olduğundan mideye bir şey ulaşmamaktadır. Bu itibarla, dil altı kullanmak orucu bozmaz.

4-Endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya kadının cinsel organından ultrason çektirmek orucu bozar mı?

Endoskopi veya kolonoskopi yaptırmak; makattan veya kadının cinsel organından ultrason çektirmek; yeme, içme anlamına gelmemekle birlikte, çoğunlukla cihaz içinden su verildiği için oruç bozulur. Ancak söz konusu işlemlerde cihazlann kullanımı sırasında sindirim sistemine su, yağ ve benzeri gıda özelliği taşıyan bir madde girmemesi durumunda endoskopi, kolonoskopi yaptırmak, makat veya kadının cinsel organından ultrason çektirmek orucu bozmaz.

5- İdrar kanalının görüntülenmesi, kanala ilaç akıtılması orucu bozar mı?

İdrar kanallarına giren cihazlar veya akıtılan ilaçlar orucu bozmaz.

6-Anestezi orucu bozar mı?

Lokal anestezi, orucun sıhhatine engel değildir. Bölgesel ve genel anestezide serum verildiği için oruç bozulur.

7-Kulak damlası ve kulağın yıkattırılması orucu bozar mı?

Kulak ile boğaz arasında da bir kanal bulunmaktadır. Ancak kulak zarı bu kanalı tıkadığından, su veya ilaç boğaza ulaşmaz. Bu nedenle kulağa damlatılan ilaç veya kulağın yıkattırılması orucu bozmaz. Ancak kulak zarının delik olması durumunda, kulak yıkattırılırken suyun mideye ulaşması mümkündür. Bu itibarla, orucu bozacak kadar suyun mideye ulaşması halinde oruç bozulur.

8-Fitil kullanmak orucu bozar mı?

Gıda verme özelliği bulunmayan fitillerin makattan kullanılması yemek ve içmek anlamına gelmediği için orucu bozmaz. Kadının cinsel organı ile sindirim sistemleri arasında ise bir bağlantı bulunmamaktadır. Bu itibarla kadının cinsel organından kullanılan fitiller de orucu bozmaz.

9-İğne yaptırmak, hastaya serum ve kan vermek orucu bozar mı?

Gıda ve keyif verici olmayan enjeksiyonlar, yemek ve içmek anlamına gelmediklerinden orucu bozmaz. Ancak gıda ve/veya keyif verici enjeksiyonlar orucu bozar. Hastaya serum veya kan verilmesi de aynı hükme tabidir.

10- Diyaliz orucu bozar mı?

Böbrek yetmezliği hastalarına uygulanan diyaliz, periton diyalizi, hemodiyaliz olmak üzere iki çeşittir. Hastaya herhangi bir sıvı maddesi verilmeden gerçekleştirilen hemodiyalizde oruç bozulmaz. Diğer diyaliz çeşitlerinde ise, vücuda gıda içerikli sıvı verildiği için oruç bozulur.

11-Anjiyo yaptırmak orucu bozar mı?

Halk arasında anjiyo olarak bilinen gerek anjiyografi, gerekse anjiyoplasti operasyonlarındayemek ve içmek anlamı bulunmadığından, oruç bozulmaz.

12-Biyopsi yaptırmak orucu bozar mı?

Tahlil amacıyla vücudun herhangi bir organından parça alınması (biyopsi), orucu bozmaz.

13-Kan vermek orucu bozar mı?

Oruçlu iken kan vermek orucu bozmaz.

14-Merhem ve ilaçlı bant orucu bozar mı?

Deri üzerine sürülen merhem, yapıştırılan ilaçlı bantlar orucu bozmaz.

15- Oruçlu iken diş fırçası veya misvak kullanılabilir mi?

Diş fırçalamak oruca zarar vermez. Mekruh da değildir. Boğazdan kaçırmamak şartıyla macun da kullanılabilir.

16-Yağmur, kar ve dolunun yutulması orucu bozar mı?

Ağza giren yağmur, kar veya doluyu isteyerek yutmak, su içme kapsamında değerlendirildiği için orucu bozar. Fakat, kişinin kastı olmaksızın boğaza inen yağmur, kar ve dolu orucu bozmaz.

17-İstifra etmek orucu bozar mı?

İstifra etmek, kasten yapılmadığı durumlarda orucu bozmaz. Kasten yapıldığında ise, sadece ağız dolusu olması halinde bozar.

18- Hata ile veya unutarak bir şeyi yemek veya içmek orucu bozarmı

Unutarak bir şey yemek ve içmekle oruç bozulmaz. Unutarak yiyip içtikten sonra orucunun bozulmuş olduğu zannıyla veya gece niyetlenmeyip gündüz niyetlendikten sonra, gündüz yapılan bu niyetin niyet sayılmayacağı zannıyla günün geri kalan kısmında bilerek bir şey yiyip içmek veya cinsel ilişkide bulunmak orucu bozar.

19-Ramazan'da cünüp olarak sabahlamak caiz midir?

Sabah namazının vaktini geçirmemek kaydıyla cünüp sabahlamak caiz ise de ibadete başlarken temiz olmak düşüncesiyle daha önce gusletmek uygundur. Adet ve lohusalıktan temizlenen kadınlar için de aynı durum geçerlidir. Cünüp olarak sabahlayan kimsenin gerekli dikkati göstermek şartıyla, gusül abdesti alması gerekir.

20-Kadınlar adet ve lohusa hallerinde oruç tutabilirler mi?

Kadınların adet ve lohusa hallerinde tuttukları oruç geçerli değildir.

21-Oruçlu iken ihtilam olmak orucu bozar mı?

Oruçlu iken rüyada ihtilam olmak orucu bozmadığı gibi, gusletmeyi geciktirerek cünüp olarak sabahlamak da oruca bir zarar vermez. Ancak, zorunlu bir durum olmadıkça, hemen boy abdesti alınmalıdır.

22-Parfüm ve kolonya orucu bozar mı?

Parfüm veya kolonya sürünmek ve koklamak orucu bozmaz.

23-Oruçlu iken diş tedavisi yaptırılır mı?

Oruçlu bir kimsenin morfinli veya morfinsiz olarak diş çektirmesi, kanla karışan tükürüğün yutulmaması kaydıyla orucu bozmaz. Aynı şekilde, kan veya başka bir şey yutulmaması şartıyla diş tedavisi de yaptırılabilir.

24-Sakız çiğnemek orucu bozar mı?

Günümüzde üretilen sakızlarda, ağızda çözülen katkı maddeleri bulunduğundan, ne kadar itina edilirse edilsin bunların yutulmasından kaçınılması mümkün değildir. Bu sebeple bu tür sakız çiğnemek orucu bozar.

25-Zekat kimlere farzdır?

Bir kimsenin zekat vermekle mükellef olması için müslüman, hür, akıllı, buluğ çağına erişmiş olması; borcundan ve asıl ihtiyaçlarından fazla hakikaten ya da hükmen artıcı, yani kazanç sağlayıcı nitelikte nisap miktarı (80,18 gr. altın veya bunun tutarında para veya ticaret malı) mala sahip olması gerekir. Bu farzın sahih olarak ödenebilmesi için ehline verilmesi ve verilirken de niyet edilmesi gerekir

26- Zekaat vermenin belirli bir zamanı var mıdır?

Zekat vermenin belli bir zamanı olmayıp, farz olduğu andan itibaren verilmesi gerekir.

27-Alacağın zekatının verilmesi gerekir mi?

Geri ödeneceği kesin olan alacakların, her yıl alacaklı tarafından zekatlarının ödenmesi gerekir. Alacak tahsil edilmeden önce zekatı verilmemişse, tahsil edildikten sonra, geçmiş yıllara ait zekatlar da ödenmelidir. İnkar edilen veya geri alınma ihtimali olmayan alacakların her yıl zekatının verilmesi gerekmez. Şayet böyle bir alacak daha sonra ödenirse, alacaklı bu tarihten itibaren zekat mükellefi olur; geçmiş yıllar için zekat ödemez.

28-Kimlere zekat verilir?

"Sadakalar (zekâtlar) Allah'tan bir farz olarak ancak, yoksullara, düşkünlere, (zekât toplayan) memurlara, gönülleri (İslâm'a) ısındırılacak olanlara, (hürriyetlerini satın almaya çalışan) kölelere, borçlulara, Allah yolunda çalışıp cihad edenlere, yolcuya mahsustur. Allah pek iyi bilendir, hikmet sahibidir." (Tevbe sûresi, 60.âyet)

29-Kimlere zekat verilmez?

Ana, baba, eş ve çocuklara, müslüman olmayanlara ve zenginlere zekat verilmez.

30-Zekat ve fitre, hayır kurumlarına verilebilir mi?

Aldıkları zekat ve fitreleri bir fonda toplayıp bunu yalnızca Tevbe sûresinin 60. âyetinde belirtilen yerlere sarf ettikleri bilinen ve kendilerine her bakımdan güvenilen kimseler eliyle yönetilen dernek, kurum ve yardımlaşma fonlarına zekat ve fitre verilebilir.

31-Fitre ne zaman vacip olur?

İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak zekat nisabı kadar malı parası bulunan her hür müslümanın Ramazan bayramının birinci günü sabahı tan yeri aydınlanırken fitre vermesi vacip olur. Daha önce ve daha sonra vacip olmaz. Ancak verilirse geçerli olur. Fitre ve kurban nisabı hesabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi elinde elinde bir yıl kalmış oması da lazım değildir. Bayramın birinci günü sabah namazı girdiği anda nisap miktarı kadar mala malik olmak şarttır.

32- Fitre kimlere verilmez?

Zekattaki gibi ana babaya, dedeye,buyuk anneye, evlada, toruna, hanıma ve Müslüman olmayanlara fitre verilmez.

33-Vekaletle fitre verilebilir mi?

Fitre olduğunu niyet etmek suretiyle vekaletle fitre verilebilir.

34-Fitre verirken fitre olduğunu söylemek gerekir mi?

Fitre olduğunu kişinin niyet etmesi yeterlidir. Verilen kişiye fitre olduğunu söylemekgerekli değildir.

35-Fitre vermek için akfl-baliğ olma şartı var mıdır?

Küçük çocuğun ve akıl hastasının malları varsa bunların fitreleri mallarından verilir. Baliğ olmayan çocukların malı yoksa bunların fitresini velileri verir.

36-Geçmiş senelerde verilmeyen fitreler verilir mi?

Verilir. Kaza edilmiş olur.

37-Yolculuk sebebiyle oruç tutamayan kimsenin fitre vermesi gerekir mi?

Bir özrü olsun olmasın oruç tutmayanın fitre vermesi gerekir.

38-Doğmamış çocuğun fitresini vermek gerekir mi?

Gerekmez.

39-Yurt dışında olan bir kişi fitresini kendi yurdundaki ölçüye göre verebilir mi?

Yurtdışında yaşayan bir kimse fitresini kendi ülkesinde verebilir. Bunu verdiği zaman ülkesininbelirlenen miktarına göre verir.

40- Kişinin fitresini bulunduğu yerde vermeyip memleketine veya başka bir yere göndermesi caiz midir?

Fitre veren kişinin bulunduğu yerden başka bir yere fitresini göndermesi caizdir. Ancak fitrenin bayram namazından önce ihtiyaç sahibine ulaştırılmasına dikkat edilmelidir.

Kaynak:

Bu bilgiler, Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu'nun Kararları ve Türkiye Diyanet Vakfı İlmihali’nden alınmıştır.